Kitesurfen is ongeveer net zo gevaarlijk als fietsen. Je kunt je namelijk lelijk bezeren als je niet weet wat je doet, maar als je weet waar je mee bezig bent levert het geen problemen op. Je moet alleen wel snappen hoe een fietsrem werkt, of wat je moet doen bij een lekke band, etc. Er zijn dus een paar dingen die je moet weten om veilig te kunnen kitesurfen.
Neem les!
Je gaat ook niet even duiken zonder een paar dagen cursus met een gediplomeerd instructeur en een afsluitend examen. Of autorijden? Dat kost je wel 30 uur les. Kitesurfen kun je zeker wel sneller leren en er is geen theorie examen, maar zonder les ben je zeker niet verstandig bezig. Neem alleen les bij een school die is aangesloten bij de IKO, KNWV of VDWS. Ze geven daar alleen les met huidig en veilig materiaal (safety systeem, helm, zwemvest, e.d.), opgeleide instructeurs en bovendien zijn ze verzekerd voor ongevallen. Tijdens je eerste les of lessen leer je alles over het materiaal en het optuigen hiervan, veiligheid en met lol kitesurfen! Dit alles leer je niet alleen in theorie via een forum of via deze website.
Opletten bij aankoop van materiaal
Het belangrijkste waar je op kunt letten bij de aankoop van een uitrusting is de veiligheidsvoorziening van de bar. Door de jaren heen wordt deze steeds beter; hoe nieuwer het materiaal is dat je koopt, des te zekerder je ervan kunt zijn dat het in orde is. Het belangrijkste om op te letten is de ‘quick-release’. Zo goed als iedere kite heeft hier een voorziening voor die allemaal op hetzelfde neerkomen: met een ruk gooi je je bar met lijnen los zodat de kracht uit je vlieger is en deze rustig blijft hangen aan je leash. Zowel vierlijns- als vijflijns-barren hebben een eigen, dergelijke safety-release. De ‘safety’ (quick-release) zit vaak aan de chickenloop vast onderaan je bar; het kan verschillen of je ergens aan moet duwen of trekken. Probeer deze dan ook uit voordat je het koopt. Je kunt eenvoudig aan de bar gaan hangen en proberen of hij ook daadwerkelijk losschiet wanneer jij dat wil.
Wat je nog meer moet hebben
- Sommige trapezes hebben een ingebouwd mesje om je lijnen mee door te snijden. Als dat niet het geval is is het handig om er eentje te kopen. Mocht je ooit in je lijnen verwikkeld raken dan heb je in het water niet zo heel veel tijd om rustig de knopen eruit te halen. Als je vastzit en het gevaarlijk wordt is een speciaal lijnenmesje een uitkomst.
- Als je begint met kiten en veel in het water ligt is een zwemvest noodzakelijk. Voor een beetje meer heb je een impactvest. De eerste is een vest waar je van blijft drijven; de tweede geeft je wat drijfvermogen, maar zorgt er niet voor dat je helemaal met je hoofd boven water blijft. Sommige zeer ervaren riders dragen ook een impactvest: de naam zegt het al, als je een moeilijke truc aan het oefenen bent en vaak op je plaat gaat kan het best fijn zijn om wat bescherming te hebben!
- Kiters van alle soorten en maten dragen steeds vaker een helm. Als je begint is deze absoluut noodzakelijk! Ze zijn licht – van plastic, rubber of piepschuim, dus je voelt ze bijna niet zitten. Zeker als je van plan bent om veel te gaan golfrijden of trucs gaat oefenen kan het verstandig zijn er ook een te dragen voor ’t geval je gespoeld wordt. Denk erom, het is vaak druk op het water, dus je kunt ook een vlieger van iemand anders op je hoofd krijgen!
Gebruik een safety-leash
Bij een nieuw gekochte uitrusting zit bij een bar ook bijna altijd een leash. Dit is een soort elastische hondenriem die je aan je trapeze en ergens aan de bar bevestigt. Een leash zorgt ervoor dat je kite niet wegwaait als je hem moet releasen. Als je geen leash bij je bar hebt gekregen omdat je bijv. tweedehands hebt gekocht is het absoluut noodzakelijk dat je er apart één bijkoopt! Let er ook op dat je hem aan het goede punt van je trapeze bevestigt; er zitten een hoop haken en ogen aan een trapeze en het is vaak even zoeken welke het meest geschikt is om je leash aan vast te maken (tip: de meest stevige, maar liefst niet het handvat midden op je rug). Een leash heeft aan twee kanten een bevestigingspunt, en heeft vaak zelf ook nog een release. Hoewel deze alleen voor echte noodsituaties is (je hebt bijvoorbeeld je kite gereleased hebt en hij trekt je toch nog in de richting van een waterval met krokodillen) is het toch aan te raden hier goed op te letten als je er een gaat kopen. Ouderwetse kites willen nog wel eens gebruik maken van een leash die aan je pols vastzit. Voor kleine oefenkites is dit niet erg, maar tijdens het varen zelf is dit geen geaccepteerde veiligheidsmethode meer.
Gebruik van een safety-release
Misschien komt het voor dat je met je kite in de problemen komt – of het nu jouw schuld is of niet. Iemand vliegt zijn kite in jouw kite, je bent gevangen in een windvlaag of er gebeurt iets anders dat je niet hebt voorzien. Het noodmiddel in zo’n geval is je safety-release. Als je je ‘safety gooit’ gaat de kracht uit je kite en blijft hij vaak aan een lijntje dwarrelen. Zoek van tevoren uit hoe je dit moet doen; het verschilt van merk tot merk of je aan iets moet duwen of trekken, bijvoorbeeld. Nadat je gereleased hebt en er verder niets verkeerd is kun je vaak makkelijk je kite terug in de lucht krijgen als je nog in het water ligt. Let erop dat je kite niet zo is gewaaid of omgespoeld dat de lijnen eromheen gewikkeld zijn – in dat geval wil je zo snel mogelijk naar de kant zwemmen of lopen.
Terug naar de kant
In geval van materiaalpech of te heftig weer kan het voorkomen dat je naar de kant terug wilt zonder nog te kunnen of willen varen. Eigenlijk zijn daar twee methodes voor: bodydraggen en een ‘self-rescue’ met je kite. Bodydraggen is wat de naam zegt – je laat je lichaam voortslepen door het water. Als je je board niet meer kan terugvinden of er niet meer op kan staan kun je zo alsnog aan de kant komen. Het wordt je tijdens een les geleerd, maar veel tijd zul je er niet aan besteden als je eenmaal lekker aan het varen bent. Oefen het zo nu en dan dus nog eens. Een self-rescue zal alleen noodzakelijk zijn als je in je eentje ver van de kant bent en je kite, bar of lijnen stuk zijn. In dat geval haal je je kite binnen zoals je in de les hebt geleerd. De meeste kites hebben handvatten die met klittenband aan de binnenkant van de vleugeltips vastzitten. Je kunt dan het bovenste of allebei de handvatten pakken en je zo richting de kant laten blazen terwijl je blijft liggen op het onderste stuk van de vlieger. Zo hoef je zelf niet te zwemmen.
Tot slot
Let wel, dit zijn dingen waar je op moet letten en eigenlijk ook wel een paar keer geoefend moet hebben. Het moet als het ware in je systeem zitten om in geval van paniek bijvooelde de release te kunnen trekken. Oefen daarom eens een paar keer als je net nieuwe spullen hebt gekocht, of vraag het aan je instructeur. Het wekt vertrouwen om rare situaties al eens geoefend te hebben – mocht je dan ooit een van die zeldzame mensen zijn bij wie een lijn breekt, die in raar weer terecht komt of wiens board is kwijt geraakt, dan weet je tenminste wat je moet doen.